Update เนื้อหา ปี 2024 เพื่อให้เนื้อหา ถูกต้อง ตรงตามที่สรรพากรได้ให้เป็นตัวอย่างเอาไว้ซึ่งเป็นตัวอย่างที่ให้เอาไว้เมื่อ มีนาคม 2022 ซึ่งไม่ได้ครบคลุมทุกกรณี แต่ก็อ้างอิงเป็นแนวทางได้บ้าง

สรุปสั้นๆ สำหรับเรื่องภาษี (บุคคลธรรมดา)

• ในการยื่นภาษีนั้น จะมีหน้าจอ ที่เราต้องเพิ่มรายการเงินได้ ด้วยตัวของเราเอง ในหมวด เงินได้ประเภท 40(4) ได้แก่ ดอกเบี้ย เงินปันผล และคริปโทเคอร์เรนซี
• เราไม่จำเป็นต้องแจง ต้นทุน และ กำไร ในกระบวนการยื่นภาษี แต่ถ้ามีการเรียกตรวจสอบการคำนวณ เราต้องอธิบายได้ทั้งหมด ว่าที่มาที่ไป ของกำไรที่เราได้แจกแจงเอาไว้นั้นมาจากไหนอย่างไร
• แนวทางที่ใช้คิดยอดเพื่อยื่นภาษี ค่อนข้างเรียบง่าย ก็คือ ให้นำรายรับ หักด้วยต้นทุน ไม่ว่ากิจกรรมนั้น จะซับซ้อนแบบใดก็ตาม (กิจกรรมแต่ละแบบ, Token แต่ละตัว ต้องนำมาคิดแยกกัน)
• การหักต้นทุน ยึดตามหลักการทางบัญชี
• บุคคลธรรมดา trade cryptocurrency หรือ ซื้อขาย แลกเปลี่ยน เกิน 1.8 ล้านบาท ทั้งกำไร และ รายรับ ไม่เข้าข่ายบังคับจดภาษีมูลค่าเพิ่ม (ที่เรารู้จักกันว่า VAT นั่นล่ะครับ)

ฉบับเต็ม พร้อมที่มาที่ไป อ่านต่อได้เลย

พระราชกําหนด แก้ไขเพิ่มเติมประมวลรัษฎากร  (ฉบับที่๑๙) พ.ศ.  ๒๕๖๑

นี่คือพระราชกำหนดที่เกี่ยวข้องกับเรื่องของภาษีโดยตรง ซึ่งมีผลบังคับใช้มาตั้งแต่ ๑๔ พฤษภาคม ๒๕๖๑

เนื้อหาที่สำคัญที่สุดนั่นก็คือการกำหนดประเภทของเงินได้ขึ้นมาเพิ่มเติมจากที่มีอยู่เดิม ดังนี้ 

มาตรา ๓

ให้เพิ่มความต่อไปนี้เป็น  (ซ)  และ  (ฌ)  ของ  (๔)  ในมาตรา๔๐แห่งประมวลรัษฎากร

(ซ)  เงินส่วนแบ่งของกําไรหรือผลประโยชน์อื่นใดในลักษณะเดียวกันที่ได้จากการถือหรือครอบครองโทเคนดิจิทัล

(ฌ)  ผลประโยชน์ที่ได้รับจากการโอนคริปโทเคอร์เรนซีหรือโทเคนดิจิทัลทั้งนี้เฉพาะซึ่งตีราคาเป็นเงินได้เกินกว่าที่ลงทุน” 

มาตรา ๔

ให้เพิ่มความต่อไปนี้เป็น  

(ฉ)  ของ  (๒)  ในมาตรา๕๐แห่งประมวลรัษฎากร“

(ฉ)  ในกรณีเงินได้พึงประเมินตามมาตรา๔๐  (๔)  (ซ)  และ  (ฌ)  ให้คํานวณหักในอัตราร้อยละ๑๕.๐ของเงินได้”

ทีนี้เราจะเห็นว่า มีการอ้างถึง มาตรา 40 และ มาตรา 50 ซึ่งจะอธิบายได้ดังนี้

มาตรา๔๐ แห่งประมวลรัษฎากร คืออะไร?

มาตรานี้ได้กล่าวถึงประเภทของเงินได้ต่างๆ ซึ่งในปัจจุบันมีอยู่หลายประเภทตามที่เรายื่นแบบนั่นแหล่ะ ขอย่อสั้นๆ เพื่อความเข้าใจ แต่ถ้าตัวเต็มให้อ่านที่นี่ https://www.rd.go.th/5937.html#mata40 และยกบางตัวมาตรงนี้ เพื่อให้นึกภาพออก

(1) เงินเดือน ค่าจ้าง เบี้ยเลี้ยง โบนัส เบี้ยหวัด บำเหน็จ บำนาญ เงินค่าเช่าบ้าน << เงินเดือน เราเอามาหยอดช่องนี้

(2) เงินได้เนื่องจากหน้าที่หรือตำแหน่งงานที่ทำ หรือจากการรับทำงานให้ ไม่ว่าจะเป็นค่าธรรมเนียม ค่านายหน้า ค่าส่วนลด เงินอุดหนุนในงานที่ทำ เบี้ยประชุม บำเหน็จ โบนัส เงินค่าเช่าบ้าน << รับจ้างไม่ประจำ

(3) ค่าแห่งกู๊ดวิลล์ ค่าแห่งลิขสิทธิ์หรือสิทธิอย่างอื่น เงินปี หรือเงินได้มีลักษณะเป็นเงินรายปีอันได้มาจากพินัยกรรม

(4) เงินได้ที่เป็น << อันนี้ แหล่ะ ไฮไลท์เลย พระราชกำหนดด้านบน เพิ่มหมวดเงินได้ในส่วนนี้ 

(4)(ก) ดอกเบี้ยพันธบัตร ดอกเบี้ยเงินฝาก ดอกเบี้ยหุ้นกู้ ดอกเบี้ยตั๋วเงิน ดอกเบี้ยเงินกู้ยืม << ดอกเบี้ยทั้งหลาย แต่ยังไม่เกี่ยวกับเรา (พวกดอกเบี้ยเงินฝาก)

(4)(ข) เงินปันผล เงินส่วนแบ่งของกำไร หรือประโยชน์อื่นใดที่ได้จากบริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคล หรือสถาบันการเงินที่มีกฎหมายโดยเฉพาะของประเทศไทยจัดตั้งขึ้นสำหรับให้กู้ยืมเงิน << เงินปันผลจากหุ้นบริษัททั้งหลาย ก็ยังไม่เกี่ยวกับเรา อันนี้คือหุ้นตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย แต่ยกมาให้เข้าใจ ว่ามีเงินได้ประเภทต่างๆอยู่หลายแบบ

(4) (ค) (ง) (จ) (ฉ) (ช) ผมขอข้ามเลยนะ ลองหาอ่านกันเอาเอง กระชับเนื้อหา

(4) (ซ) เงินส่วนแบ่งของกำไร หรือผลประโยชน์อื่นใดในลักษณะเดียวกันที่ได้จากการถือหรือ ครอบครองโทเคนดิจิทัล

(4) (ฌ) ผลประโยชน์ที่ได้รับจากการโอนคริปโทเคอร์เรนซีหรือโทเคนดิจิทัล ทั้งนี้ เฉพาะซึ่งตีราคา เป็นเงินได้เกินกว่าที่ลงทุน

ในมาตรา๕๐ แห่งประมวลรัษฎากร คืออะไร?

อธิบายให้เข้าใจง่ายๆในมาตรานี้ระบุถึงหน้าที่ของบริษัทหรือผู้จ่ายเงินได้ซึ่งมีหน้าที่ต้องหักภาษี ณ ที่จ่าย เอาไว้ พูดให้เข้าใจก็คือ เว็บ exchange ต่างๆที่เราไปซื้อขายนั่นแหล่ะครับ คือผู้ที่มีหน้าที่ต้องหักภาษี ณ ที่จ่ายนั่นเอง

โดยในพระราชกำหนดด้านบนได้กำหนดให้ เว็บ exchange ต่างๆ จะต้อง หัก ณ ที่จ่าย 15% ของเงินได้ ตามมาตรา 40 (4) (ซ) และ (ฌ) ครับ

นั่นคือพระราชกำหนด ที่กำหนดให้ต้องทำ แต่ว่าในความเป็นจริงกลับไม่สามารถทำได้เนื่องมาจาก เว็บ exchange ต่างๆ ไม่สามารถ declare ต้นทุนได้จริง ทำให้ไม่รู้ว่ายอดที่ถูกต้องของ  (ซ) และ (ฌ) เป็นเท่าไรกันแน่ เนื่องจาก web exchange ไม่ได้ควบคุมเบ็ดเสร็จในที่เดียว

ตัวอย่างที่ง่ายที่สุดเลย เอาเงิน 3000 บาท ซื้อ USDT ด้วยเรท 30 THB/USDT นั่นเราจะได้ 100 USDT จากนั้น โอนออกไปฟาร์มที่ pancake ได้กำไรมาทั้งสิ้น 20 USDT รวมขายคืน 120 USDT ด้วยเรท 30 THB/USDT แต่คำถามคือ เว็บ exchange จะรู้ได้อย่างไรว่า 20 USDT ที่เพิ่มมา คือเงินกำไร ไม่ใช่เงินของคนอื่นที่โอนมาให้ผม? ถ้าเปลี่ยนความจริงเป็นพี่ชายโอนมาให้ผม แล้วเว็บ exchange ก็หัก 15% จาก 20 USDT ที่เกินมา แบบนี้ก็ไม่ถูกต้อง เพราะ 20 USDT ไม่ใช่เงินได้ ตามมาตรา 40 (4) (ซ) และ (ฌ) แต่อย่างใด

นี่จึงเป็นเรื่องยากมากในการปฏิบัติงานจริง ที่จะทำให้รู้ได้อย่างไรว่า Token หรือ Cryptocurrency ส่วนไหนนั้น นับเป็นเงินได้ประเภทอะไร

คนเดียวเท่านั้นที่รู้ก็คือเจ้าของ Cryptocurrency นั่นเอง

สุดท้ายแล้ว เว็บ Exchange จึงออกประกาศว่าไม่สามารถหัก ณ ที่จ่ายได้ เนื่องจากไม่สามารถทำได้จริงในทางปฏิบัติ ตัวอย่างประกาศ https://support.bitkub.com/hc/th/articles/360037848551-%E0%B8%99%E0%B9%82%E0%B8%A2%E0%B8%9A%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A9%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B5-%E0%B8%A2%E0%B8%A7%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B9%84%E0%B8%94-%E0%B8%97%E0%B8%B5-%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%AA%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%9E%E0%B8%A2-%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%88%E0%B8%B4%E0%B8%97%E0%B8%B1%E0%B8%A5

การยื่นภาษี เป็นสิ่งที่ต้องทำ

ปีไหน ที่เรามีรายได้จากทุกทางรวมกันเกิน 60000 บาทต่อปี หรือ 5000 บาทต่อเดือน เราต้องยื่นภาษี และ ส่วนของรายได้ที่เกิดจาก Crypto currency นี้ก็เป็นส่วนที่เราจำเป็นต้องยื่นด้วยตัวเราเอง เพราะไม่มีใครช่วยเรายื่น หรือ ส่งยอดให้ เพราะมันเป็นยอดที่ไม่ถูกต้อง ดังที่กล่าวเอาไว้ข้างต้น

การไม่ยื่นภาษี หรือว่า จงใจหลบเลี่ยง มีความผิดตามกฎหมาย ดังนั้น ผมแนะนำให้ทำความเข้าใจให้ถูกต้อง และ ทำให้ถูกตั้งแต่แรก จะดีที่สุด แต่ว่า เทคนิคการยื่นภาษี ผมจะเล่าให้ฟังในช่วงท้ายอีกที

ภาระทางภาษีจึงตกมาที่เราเต็มๆตอนยื่นแบบเงินได้

กำไรทั้งหมดที่ได้ จะต้องยื่นเป็นรายได้ ตอนยื่นภาษีด้วย เพราะถือเป็นรายได้ของเรา อย่างที่อธิบายข้างบน

กิจกรรมแบบไหน จัดว่าเป็นเงินได้แบบใด

ตอนนี้เรารู้แล้วว่ามีเงินได้ ตามมาตรา 40 (4) (ซ) และ (ฌ) ที่เกี่ยวข้องกับ Cryptocurrency DeFi ทรัพย์สินดิจิทัล Digital Asset แต่ว่าเราจะแยกกิจกรรมแบบไหนเข้าเป็นเงินได้ประเภทไหนล่ะ สรุปได้ดังนี้

กิจกรรม	วิธีคำนวณต้นทุน และรูปแบบเงินได้
ซื้อ และ ขาย (เก็งกำไร) *อิงตามตัวอย่าง	มาตรา 40(4)(ฌ) ให้ใช้วิธีที่มาตรฐานการบัญชีรับรอง เช่น วิธีเข้าก่อนออกก่อน (FIFO) หรือวิธีต้นทุนถัวเฉลี่ยเคลื่อนที่ (Moving average cost) และให้คำนวณ, ต้นทุนแยกตามประเภทของเหรียญ เลือกวิธีการคานวณต้นทุนวิธีใดแล้วต้องใช้วิธีนั้นตลอดปีภาษี, ต้นทุนคิดรวมทั้งหมด เช่น ค่าธรรมเนียมการซื้อ ค่าธรรมเนียมการขาย และค่าโอน, เฉพาะธุรกรรมที่ กระทำผ่านศูนย์ซื้อขายสินทรัพย์ดิจิทัลที่อยู่ภายใต้การกำกับดูแลของสานักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์เท่านั้น
ขุดเหรียญ (mining) *อิงตามตัวอย่าง	มาตรา40(8) หักต้นทุนการขุดทั้งหมดได้ตามจริง แต่ผู้ขุดต้องเก็บเอกสารหลักฐานที่เกี่ยวข้องและจัดทำบัญชีต้นทุน เช่น เครื่องขุด(ถือว่าเป็นอุปกรณ์ computer) ก็ต้องหักค่าเสื่อมตามระบบบัญชี ใช้หลักการ FIFO หรือ Moving average cost ได้เหมือนการซื้อ ขาย เก็งกำไร
Airdrop แบบทำกิจกรรมแล้วได้รับมา โดยไม่ต้องลงทุนเงิน *อิงตามตัวอย่าง	มาตรา 40 (8) หักแบบเหมาจ่ายน่าจะเหมาะสมที่สุด เพราะการ declare ต้นทุนที่เป็นเวลา แรงงานที่เราทำ คิดเป็นต้นทุนได้ยาก และต้องใช้เอกสาร และการอธิบายค่อนข้างเยอะ
Airdrop แบบต้องซื้อ Token , staking , Yield farming, binance earn, funding fee(futures), lending, LP, validator node (POS)	มาตรา 40 (4) (ซ) ในทางปฏิบัติจริง ไม่สามารถหักต้นทุนได้เลย โดยเฉพาะสำหรับคนที่ stake แล้วไม่เสียเงินต้น เช่น ใช้ stable coin ในการ farm หรือว่า เราไม่ได้ขาย token นั้นออกในราคาขาดทุน (ถ้าขาย token ที่ใช้ฟาร์ม ในราคาขาดทุน เอาการขาดทุนมาเป็นทุนเพื่อหักกำไรได้) ตรงนี้สรรพากรเอง ก็ไม่ชัดเจน ว่าต้นทุนส่วนนี้เป็นอะไรได้บ้าง แต่ส่วน gas fee หรือว่า exchange fee ตรงนี้ เอามาใช้เป็นต้นทุนได้แน่นอน (แต่ก็น้อยมากด้วยเช่นกัน) ส่วนตัวผมมองว่า เปลี่ยนให้เป็น 40 (8) จะสามารถ declare ได้ง่ายกว่า ส่วนตัว Token ที่ซื้อเป็นทุน ก็ยื่นตาม มาตรา 40(4)(ฌ) ดูจะเหมาะสมที่สุด แต่ถ้าขายขาดทุน ยื่นเป็น มาตรา 40 (4) (ซ) รวดเดียว ก็น่าจะเหมาะกว่า แล้วแต่สถานการณ์
bot trade, arbitrage	มาตรา 40(4)(ฌ) เหมือนการ trade แบบปกติได้เลย

แล้วเรื่อง VAT เมื่อมีรายได้เกิน 1.8 ล้านบาท ในปีภาษีล่ะ?

VAT หรือ ภาษีมูลค่าเพิ่ม เป็นภาษี ที่เรียกเก็บเพิ่มเติม จากกิจกรรมต่างๆ ที่เข้าข่าย ซึ่งเป็นคนละเรื่องกับภาษีเงินได้ 

ผมพยายามหาข้อมูลแล้ว แต่ไม่มีประกาศที่ชัดเจน อย่างเป็นทางการเลย แม้กระทั่งตัวอย่างการเสียภาษีของสรรพากรเองก็ไม่ได้กล่าวถึงเรื่องนี้ เลยลองศึกษาต่อ กรณีโดยปกติ จะเป็นการเข้าข่าย การซื้อ และ ขาย สินทรัพย์ดิจิทัล ดังนั้น เราจึงไปดูในคำนิยามของสินค้าที่่เข้าข่ายต้องเรียกเก็บภาษีมูลค่าเพิ่ม ซึ่งมีเขียนไว้ชัดเจนดังนี้ 

มาตรา 77/1 

“(9) “สินค้า” หมายความว่า ทรัพย์สินที่มีรูปร่างและไม่มีรูปร่างที่อาจมีราคาและถือเอาได้ไม่ว่าจะมีไว้เพื่อขาย เพื่อใช้ หรือเพื่อการใด ๆ และให้หมายความรวมถึงสิ่งของทุกชนิดที่นำเข้า แต่ทั้งนี้ไม่รวมถึงทรัพย์สินที่ไม่มีรูปร่างที่ส่งมอบโดยผ่านทางเครือข่ายอินเทอร์เน็ตหรือเครือข่ายทางอิเล็กทรอนิกส์อื่นใด”

ซึ่งได้มีประกาศใน พระราชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลรัษฎากร  (ฉบับที่  ๕๓)พ.ศ.  ๒๕๖๔

ความน่าสนใจก็คือ “แต่ทั้งนี้ไม่รวมถึงทรัพย์สินที่ไม่มีรูปร่างที่ส่งมอบโดยผ่านทางเครือข่ายอินเทอร์เน็ตหรือเครือข่ายทางอิเล็กทรอนิกส์อื่นใด”

ซึ่งหมายความว่า ทรัพย์สินดิจิทัล ไม่เข้าข่ายเป็นสินค้า ที่เราซื้อมาขายไป แล้วต้องเสียภาษีมูลค่าเพิ่มนั่นเอง (สำหรับบุคคลธรรมดา)

ผมพยายามอ่านรายละเอียดที่เกี่ยวข้องกับเรื่องนี้อยู่หลายรอบ หลายทาง แต่ก็พบว่า น่าจะตีความได้แบบนี้จริงๆ เพราะทีแรก คิดว่า ไปเข้าข่าย บริการอิเล็กทรอนิกส์ มั้ย ก็ไม่ใช่ ดังนี้

“(๑๐/๑)  “บริการทางอิเล็กทรอนิกส์”  หมายความว่า  บริการซึ่งรวมถึงทรัพย์สินที่ไม่มีรูปร่าง  ที่ส่งมอบโดยผ่านทางเครือข่ายอินเทอร์เน็ตหรือเครือข่ายทางอิเล็กทรอนิกส์อื่นใด  ซึ่งลักษณะของบริการเป็นไปโดยอัตโนมัติในสาระสำคัญ โดยบริการดังกล่าวไม่สามารถกระทำได้หากปราศจากเทคโนโลยีสารสนเทศ

และสุดท้าย เพื่อความถูกต้อง ปรึกษาสรรพากรสิครับ ชัวร์สุด

ซึ่งได้ความว่า เงินและกำไรที่ได้จากการจาก Token เช่น BTC ETH บลาๆๆ สำหรับบุคคลธรรมดา ไม่เข้าข่ายบังคับต้องจดภาษีมูลค่าเพิ่มครับ แม้ว่าเกิน 1.8 ล้านบาทก็ตาม แต่ต้องจ่ายภาษีเงินได้ตามปกตินะครับ อย่า งง

คำถามจาก Community

ทั้งนี้ ผมถามใน Telegram group ที่เราใช้พูดคุยกัน ว่ามีประเด็นไหนที่สงสัยมั้ย จะได้ตอบและตีความได้ ก็มีดังนี้

? เงินได้ที่เกิดขึ้นนี้ ไม่ได้เกิดขึ้นจากกิจการในประเทศไทย ดังนั้น ไม่ต้องเสียภาษีของประเทศไทย

ล่าสุดหลักการคิดเปลี่ยนไป ตั้งแต่ 1 มกราคม 2567 แล้ว ไม่มีกรณียกเว้นแล้วครับ เอาเงินเข้าไทยปีไหน ก็ยื่นเป็นรายได้ของปีภาษีนั้น โดยมีหลักคิดว่า เราอยู่ประเทศไทย นานเกิน 180 วันในปีภาษีนั้นด้วย

หากว่าเราเอาเงินเข้าประเทศไทยในปีภาษีนั้น แต่ปีนั้นอยู่ไทย ไม่เกิน 180 วัน ก็น่าจะเข้าข่ายยกเว้นในข้อประเด็นนี้ แต่ว่า ต้องไปพิจารณา อนุสัญญา ภาษีซ้อน อีกที ว่าอีก 180 กว่าวัน เราใช้ชีวิตอยู่ที่ประเทศไหน และเราก็ต้องจ่ายภาษีที่ประเทศนั้นแทนประเทศไทย (ของไทยจึงยกเว้น) ดังนั้น ต้องดูข้อนี้ด้วย ระวังไม่จ่ายภาษีทั้งสองประเทศแล้วจะโดนเรียกเก็บทั้งสองประเทศในกรณีหลบหนีภาษีแทนนะครับ

? กำไร crypto ต้องจ่ายตั้งแต่บาทแรกเลยมั้ย

ไม่ใช่เลย เรากำไร crypto และเราก็ยื่นภาษีปกติได้เลย ถ้ารายได้รวมๆของเราทั้งหมด ไม่ถึงขั้นเสียภาษี เราก็ไม่ต้องเสียภาษีครับ ไม่ใช่ว่ากำไรทุกบาทจาก crypto ต้องจ่ายภาษีหมด ให้มองว่า กำไรจาก crypto ก็เป็นรายได้แบบหนึ่งเหมือนเราทำงานรับจ้างนั่นได้เลย เราก็เสียภาษีตามเกณฑ์ปกติ ไม่มีอะไรคิดพิเศษ

? เอาเงินแม่มาบริหารด้วย ของตัวเองด้วย แต่ถอดออกมาบัญชีเดียวกัน เอามาแยกจ่ายภาษีเป็น 2 คนตามจริงได้ไหม

ไม่ได้ เพราะ exchange ไม่รู้จักคุณแม่ของคุณครับ ชื่อคุณคือคนซื้อ ขายทำกำไร ถ้าคุณยื่นครึ่งเดียว แล้วปรากฏตรวจสอบว่าไม่ตรงกับรายการของ exchange คุณน่าจะต้องถูกเรียกพบเพื่อชี้แจง ซึ่งจริงๆ ผมคิดว่ามันเป็นธุรกรรม สองชั้นครับ แม่ <> คุณ <> exchange ดังนั้น คุณก็ต้องแจกแจง เงินต้นทุน ที่มาจากส่วนแม่ของคุณ ซึ่งนั่นจะถือเป็นอีกหนึ่งรายได้ ที่แยกออกไปของตัวคุณเอง เพราะแม่ของคุณ ทำธุรกิจร่วมกับคุณ แต่แม่ของคุณไม่ได้ซื้อขาย Token เองโดยตรง

ดังนั้น แม่ของคุณยื่นเป็น มาตรา 40 (ฌ) ไม่ได้ แต่คุณต้องยื่นเต็มตามมาตรา 40 (ฌ) แล้วเรื่องระหว่างคุณกับแม่ก็เป็นเงินได้แบบอื่น ผมไม่ลงรายละเอียด ณ ตรงนี้นะครับ

? เราไป cash out ที่ประเทศอื่น ตามกฏหมายไทยเราต้องเสียภาษีไหม

เสียครับ ตามมาตรา 41 เต็มๆเลย ผู้มีเงินได้พึงประเมินตามมาตรา 40 ในปีภาษีที่ล่วงมาแล้ว เนื่องจากหน้าที่งาน หรือกิจการที่ทำในประเทศไทย หรือเนื่องจากกิจการของนายจ้างในประเทศไทย หรือเนื่องจากทรัพย์สินที่อยู่ในประเทศไทย ต้องเสียภาษีตามบทบัญญัติในส่วนนี้ไม่ว่าเงินได้นั้นจะจ่ายในหรือนอกประเทศ

? ถ้าปีแรกกำไร 10 ล้าน ปีที่สองยังไม่ถอนเงินออก ลงทุนเพิ่ม ขาดทุน 5 ล้าน ปีที่สามถอนออกมาหมดเลย จ่ายแค่กำไร 5 ล้าน หักจากขาดทุน 5 ล้านได้ไหม

ผมคิดว่า เอาบัญชีมาชี้แจงครับ ว่ากำไรได้ยังไง ขาดทุนได้ยังไงกำไรเกิดในปีไหน มาจากต้นทุนก้อนไหน เท่าไร ยังไง และต้องสอดคล้องกับ Exchange และหลักฐานต่าง ถ้าไม่ได้จดบัญชี หรือไม่สอดคล้องกับ exchange หรือหลักฐานต่างๆ ก็ต้องว่ากันตามดุลพินิจของเจ้าพนักงานครับ เพราะไม่มีหลักฐานอ้างอิง

? ถ้าเราเอายอดเงินบาททั้งหมดที่ cash in เข้า crypto exchange ของไทย หักลบกับ ยอดที่ cash out ออกมา ถ้ารวมแล้ว ตั้งแต่ 1,800,001 บาท ถึงต้องเสียภาษีใช่ไหมครับ

VAT กับ ภาษีเงินได้ เป็นคนละสิ่งกัน

เสียภาษีหรือไม่ ขึ้นอยู่กับฐานภาษีของแต่ละคน (ประกอบจากรายรับทุกทางเรามารวมกัน)

แต่ VAT ไม่จำเป็นเลยครับ ข้ามไปได้เลย แม้ว่าจะขาย 10 ล้านบาท ก็ไม่ต้องจด VAT แต่ต้องเอากำไรไปยื่นเป็นรายรับแบบนึงในตอนยื่นภาษีครับ

? ตอนนี้ภาษี crypto 15% หรือเปล่าครับ

ไม่ใช่กำไร crypto ต้องจ่าย 15% ของกำไร

หลักการคือ เอากำไรมานับเป็นเงินได้พึงประเมินก่อนหักลดหย่อนต่างๆ แล้วเอาเข้าคิดตามฐานภาษีแบบขั้นบันได คือมองกำไรเป็นเหมือนรายรับจากการทำงานตามปกติก้อนนึง ไม่ได้มีภาษีเฉพาะ เป็นกรณีพิเศษอะไร

และล่าสุด 2567 ก็คือ ภาษีส่วน 15% นี้ (มันคือภาษี หัก ณ ที่จ่าย) ถูกยกเว้นนะครับ ไม่ว่าจะ trade กับ exchange, broker, dealer ที่ได้รับการรับรองจาก กลต ไทย ได้รับยกเว้นเหมือนกัน ดังนั้น ก็มองข้ามเรื่อง 15% หัก ณ ที่จ่ายไปได้เลย

? เราจะนับเป็นเงินได้ตอนไหนครับ ตอนขายเป็น บาท ใน exchange หรือตอนโอนบาทจาก exchange เข้าธนาคาร

ตอนที่เกิดการ “รับ/ส่งมอบ” Token ดังนั้น คือ

• จังหวะซื้อและขายบนกระดาน เช่น การ trade
• จังหวะที่ใช้ token แลกเปลี่ยนสินค้าและบริการโดยตรง เช่น ใช้ซื้อหมูปิ้ง,
• จังหวะที่ใช้ token แลกเปลี่ยนเป็นเงิน หรือสินทรัพย์อื่น เช่น จ่าย USDT ให้เพื่อน และขอรับเงินเป็นบาท, เอา Bitcoin แลกเป็นนาฬิกา

ไม่ใช่การเอาเงินเข้า/ออกแบบเงินบาทกับ exchange ครับ ส่วนนี้ไม่ได้มีผลอะไรเลย เอาเข้าออก ปีละ 20 ล้าน แต่ว่า trade 0 transaction แบบนี้ไม่มีทางเกิดรายได้แน่นอน ไม่มีทางที่จะได้จ่ายภาษี หรือ ยื่นยอดเลย

? การนำทรัพย์สินดิจิตอลแลกกับทรัพย์สินอื่นโดยตรง จะนับเป็นเงินได้ยังไงหรือครับ

เมื่อมีการส่งมอบ Token (โอน) และได้ตีมูลค่า ณ เวลา นั้น เท่าไร นั่นคือการตีเป็นมูลค่าการขาย Token นั่นเอง

? ใช้เรทไหนคิด เวลาแลกเปลี่ยนนอกกระดาน trade

ต้องใช้เรทที่อ้างอิงได้ น่าเชื่อถือเท่านั้น ผมคิดว่า เอา rate ของ 3 กระดาน trade ไทย มาอ้างอิง เฉลี่ย จะปลอดภัยที่สุด ไม่ใช่เอา ราคาสินค้าบริการมาแลกเปลี่ยนนะครับ อันนี้ผิดแน่นอน

ตัวอย่าง เอา 1 Bitcoin ซื้อ คอนโด หรือ นาฬิกา หรือ รถยนต์ (ที่ตีมูลค่า 1 ล้านบาททางบัญชี) แบบนี้ คนจ่าย ต้องอ้างอิงราคา Bitcoin ของ exchange ไทยเท่านั้น สมมุติ วันเวลาที่แลกเปลี่ยน ราคา Bitcoin บนกระดานคือ 2.2 ล้านบาท ต่อ 1 Bitcoin ดังนั้น จะได้ว่า เราได้แลก 1 Bitcoin กับ คอนโด หรือ นาฬิกา หรือ รถยนต์ ที่ตีมูลค่า 2.2 ล้านบาท ไม่ใช่ 1 ล้านบาท และ คนที่ขาย คอนโด หรือ นาฬิกา หรือ รถยนต์ ก็จะถือว่าได้ Bitcoin มาในมูลค่า 2.2 ล้านบาท ไม่ใช่ 1 ล้านบาท ตรงนี้หลายคนจะเข้าใจผิด ต้องระวัง

? ถ้าเราเอา Token ไป cash out ที่กระดาน trade ต่างประเทศ หรือคนต่างชาติที่อยู่ประเทศอื่น ไม่ต้องจ่ายภาษีใช่หรือไม่?

ต้องดูว่าเป็นเงินได้จากในหรือต่างประเทศ ถ้าเป็นเงินได้เกิดจากต่างประเทศ ให้ใช้มาตรา 41 เป็นเกณฑ์ (ผสมเรื่องถิ่นที่อยู่ด้วย) แต่ถ้าเป็นเงินได้ในไทย แม้ว่าใช้ท่าไหนเพื่อ cash out ที่ใดในโลกก็ยังต้องนำยอด cash out นั้นมายื่นภาษีครับ

เทคนิคการบริหารภาษี Crypto currency

ก่อนอื่นเลย เราต้องไม่หลบเลี่ยงใดๆ เพราะนั่นคือสิ่งที่ผิดกฎหมาย เพียงแต่ว่าเราใช้ความรู้ความเข้าใจของเรา ทำให้ถูกต้อง เหมาะสมมากที่สุด เท่าที่จะเป็นไปได้

เนื้อหาที่ซ่อนด้านล่าง เป็นเทคนิคการบริหารภาษี เพื่อให้เสียภาษีในแบบที่มีประสิทธิภาพมากที่สุด

** เนื้อหาทั้งหมดนี้ เกิดจากการตีความโดยอ้างอิงจากตัวอย่างที่สรรพากรได้แสดงเอาไว้ และจากที่สอบถามมาจากสรรพากรในเรื่องของ ภาษีมูลค่าเพิ่ม และอ้างอิงตามหลักฐาน พรก หรือตามประมวลรัษฎากร ส่วนต่างๆที่เกี่ยวข้อง ถ้ามีเรื่องที่ไม่ clear ผมแนะนำให้ปรึกษาสรรพากรโดยตรงจะดีที่สุดครับ และไม่อนุญาตให้อ้างอิงในทุกกรณี และขอไม่รับผิดชอบในกรณีที่เกิดความผิดพลาดจากการตีความ เพราะผู้เสียภาษีทุกคนจะต้องรับผิดชอบในการหาความรู้ และ ตรวจสอบความถูกต้องกับทางสรรพากรโดยตรงเท่านั้น